Ben je uitgekeken op het standaardstartmenu van Windows? Wij ook! Vervang het door een eigen creatie. Je kunt hiervoor verschillende apps gebruiken die je helpen met het transformeren van het startmenu. En als we dan toch bezig zijn, nemen we ook meteen de taakbalk mee.
Om je startmenu (en je taakbalk) aan te passen, kun je werken met verschillende programma’s. We nemen er drie nader onder de loep: Open-Shell, Stardock Start11 en StartAllBack. We kijken ook nog even naar wat we in het standaardstartmenu van Windows 11 zelf kunnen aanpassen. Zo zetten we alles naar onze eigen hand en beginnen we voortaan op onze eigen manier.
Open-Shell
Tot in detail
Met het gratis Open-Shell kun je het startmenu en andere onderdelen van Windows tot in detail naar je hand zetten. Je mag het programma gratis gebruiken. Het programma valt positief op door de eenvoudige opzet en het grote aantal instelopties. Via tabbladen open je de verschillende secties.
Op de tab Start Menu Style kun je kiezen uit drie verschillende stijlen voor het startmenu: Classic style, Classic with two columns en Windows 7 style. De afbeelding eronder geeft een voorproefje. Kies hierna voor Select skin. Het bijbehorende tabblad opent. In het menu Skin kies je de gewenste stijl. Ben je in een nostalgische bui, dan kies je bijvoorbeeld voor Windows XP Luna of Windows 8. Liefhebbers van transparantie bekijken Full Glass. In de sectie Skin options bepaal je de detailinstellingen. Deze verschillen per gekozen skin. Zo kun je bij Full Glass de mate van doorzichtigheid instellen en bij Classic Skin een driedimensionale rand activeren.
We keren terug naar het tabblad Start Menu Style. Ben je uitgekeken op de standaardstartknop, dan ga onderin naar Replace Start button, daar kies je een aangepaste knop. Via Pick image selecteer je een eigen afbeelding voor de knop.
Open-Shell heeft een eenvoudige opzet met heel wat instelmogelijkheden.
Vrijheid
Open-Shell houdt er rekening mee dat je mogelijk soms het originele startmenu van Windows wilt openen. Klik op de tab Basic Settings. Hier kun je aangeven met welke toetscombinatie je alsnog het onaangepaste startmenu kunt openen, bijvoorbeeld via Shift-toets+Windows-toets. In plaats van een toetscombinatie kun je kiezen voor een muisklik, zodat je bijvoorbeeld het oude startmenu met een linkermuisklik opent.
Heb je in de stap hiervoor gekozen voor Windows 7 style? Dan vind je ook de tab Customize Start Menu (uiterst links in het venster). Via deze tab kun je aangeven uit welke verschillende items het startmenu moet worden opgebouwd. Klik op een item om een lijst met beschikbare items te tonen. Kies Separator om een scheidingslijn in het startmenu op te nemen.
Pas de instellingen van het startmenu tot in detail aan.
Onderste uit de kan
We hebben nu de basisinstellingen voor het startmenu aangepast, maar we zijn op zoek naar nog meer flexibiliteit. Standaard laat Open-Shell niet alle opties zien, terwijl we wél het onderste uit de kan willen. Plaats een vinkje bij Show all settings (boven in het venster). Open-Shell toont nu alle beschikbare tabbladen. We kijken eerst naar de tab General Behavior. In tegenstelling tot de titel van deze tab, bevat deze sectie juist ook geavanceerde instellingen waarmee je het startmenu verder aanpast. Via Menu delay bepaal je hoe snel het menu opent. Standaard is dit in 400 milliseconden. Ook kun je hier de gebruikersafbeelding in het menu openen (User picture) en pictogrammen alvast in een cache laden voor snellere weergave (Pre-cache icons).
Open-Shell laat niet uit zichzelf alle tabbladen zien.
Animaties
Een andere interessante tab is Menu Look. Allereerst heb je via deze tab controle over de grootte van de pictogrammen (Small icon size en Large icon size) en de grootte van de submenu’s (Sub-menu width). De tab biedt daarnaast opties waarmee je de snelheid van animaties bepaalt. Ga hiervoor op zoek naar onder meer Main menu animation speed en Sub-menu animation speed.
Over animaties gesproken: via dezelfde tab kun je deze ook in- en uitschakelen en het soort animatie aanpassen. Kies bijvoorbeeld tussen Fade (vervagen), Slide (schuiven) of Random (voor een willekeurige animatie). Standaard worden de submenu’s van het startmenu niet als animatie getoond. Wil je dat wél, dan plaats je ook een vinkje bij Always animate sub-menus.
Stardock Start11
Onderdelen aanpassen
Met Start11 van Stardock kun je verschillende onderdelen van het startmenu aanpassen. Je mag het programma een maand proberen. Hierna betaal je 12 euro voor een licentie. De categorieën die je met Start11 kunt aanpassen, vind je links in het venster.
Klik op Startmenu voor een overzicht van beschikbare stijlen. Zo kun je onder meer kiezen voor Windows 10-stijl, waarbij het startmenu de bekende tegels uit Windows 10 krijgt. Een interessante optie is Stijl van Windows-app. Hierbij krijgt het startmenu flink wat ruimte voor apps en een aparte sectie waarin je alle apps vindt.
Het hoofdvenster van Start11.
Style je laptop
Vergeet de buitenkant niet!De diepte in
Wij nemen geen genoegen met simpelweg een stijl, maar willen nog meer controle. Kies Menu configureren. De opties die hier verschijnen, zijn afhankelijk van de stijl die je in het vorige venster hebt gekozen. Je kunt hier aangeven welke snelkoppelingen in het menu moeten verschijnen. Ook kun je aangeven welke aanvullende opties in het menu worden opgenomen, zoals opties voor afsluiten en opnieuw opstarten van de computer. In de sectie Geavanceerde opties kun je nog meer de diepte in. Zo vinden we hier onder meer experimentele functies: deze zijn de moeite waard om te proberen, zolang je je beseft dat ze nog niet volledig zijn getest. Voor nog meer controle over het uiterlijk van het menu, dan kies je voor Visuele weergave van menu aanpassen.
Nog meer de diepte in via de geavanceerde opties.
Terug naar het oude
Ben je uitgekeken op het alternatieve startmenu dat je via Start11 hebt gekozen? Rechtsboven in het hoofdvenster vind je de schuif Uit. Gebruik deze om het originele startmenu weer te tonen. Wil je het alternatieve menu gebruiken en soms het originele menu openen? Druk dan op de Ctrl-toets terwijl je op de startknop klikt.
Andere startknop
Tevreden met het startmenu? Pak dan ook even de startknop mee! Links in het venster kies je voor Startknop. Via de eerste optie kun je een aangepaste afbeelding voor de startknop kiezen. Klik op Kies afbeelding en selecteer een afbeelding zoals bmp of png die je voor de startknop wilt gebruiken. Via Downloaden krijg je toegang tot een collectie met kant-en-klare knoppen. We keren terug naar het hoofdvenster van startknop. Onder in het venster vind je de optie om de startknop links (zoals in Windows 10) of juist in het midden (zoals in Windows 11) uit te lijnen.
Taakbalk
Bekijk ook de sectie Taakbalk. Hiermee geef je de taakbalk een ander uiterlijk, bijvoorbeeld met afgeronde hoeken. Je kunt zelf bepalen hoe sterk de afronding moet zijn (via de sectie met geavanceerde instellingen) en je kunt aangeven op welk gedeelte van het scherm de taakbalk moet worden geplaatst, bijvoorbeeld in het midden of links. Via de optie Toon seconden op de taakbalkklok kun je de standaardknop uitbreiden met een indicatie van de seconden. Ook interessant is de optie Een aangepaste textuur toepassen op de taakbalk: hiermee geef je de taakbalk een eigen achtergrond met achtergrond uit de collectie of eentje gebaseerd op een eigen afbeelding.
Neem meteen de taakbalk mee tijdens het aanpassen.
Alles op de taakbalk!
Via de sectie Taakbalk pinnen in Start11 kun je verschillende items aan de taakbalk vastmaken. Zo kun je via Pinbestand je veelgebruikte documenten aan de taakbalk vastmaken. Via Map pinnen geef je favoriete mappen een plek op de balk en via Menu voor map pinnen kun je een pop-upmenu op de taakbalk maken, waarin je veelgebruikte maplocaties opneemt.
StartAllBack
Meerdere thema’s
StartAllBack is een ander programma dat niet mag ontbreken in je verzameling met hulpjes om het startmenu te temmen. Je mag de software ruim drie maanden proberen. Ben je tevreden, dan betaal je ongeveer 5 euro voor een licentie.
In het hoofdvenster van het programma kun je kiezen uit een drietal thema’s: Juist 11, Nogal 10 en Remastered 7. Bij elk thema vind je een korte omschrijving. Wij richten ons op het startmenu en kiezen daarom voor startmenu in het menu links. Bij Visuele stijl kun je het uiterlijk van het menu kiezen. Er zijn drie opties: Standaard, Plain8 en Windows 7. Het menu wordt meteen aangepast, zodat je kunt zien of het in de smaak valt. Via de opties ernaast bepaal je de grootte en het aantal pictogrammen van het startmenu.
Meer instellingen
Bepaal hierna hoe het menu verder moet functioneren. De opties hiervoor vind je in de lijst eronder. Onder Alle programma’s geef je aan hoe de apps zichtbaar moeten zijn in het menu, bijvoorbeeld via een uitklapmenu zoals je mogelijk nog kent uit Windows XP. Verder is de sectie Items aan de rechterzijde interessant: hier kies je welke mappen in het startmenu worden opgenomen en of je ze bij het aanklikken direct wilt openen in een nieuw venster of liever eerst nog bekijkt in een menu. Schakel je de computer meestal niet uit, dan kun je de actie van de knop Afsluiten aanpassen via de gelijknamige optie onderin. Kies bijvoorbeeld voor Afmelden of Vergrendelen.
Pas het startmenu aan en geef de aanvullende instellingen op.
Aangepaste startknop
Via de sectie Taakbalk pas je niet alleen de taakbalk aan, maar kun je ook voor een alternatieve startknop kiezen. Via het vak eronder kun je het uiterlijk van de taakbalk verder naar je hand zetten, bijvoorbeeld via Segmenten. Hierbij wordt ‘ongebruikte’ ruimte van de taakbalk weggelaten, zodat je alleen een taakbalk ziet met knoppen en daaromheen het bureaublad. StartAllBack onderscheidt zich van de andere programma’s door de aanpassingsmogelijkheden voor het systeemvak (het gedeelte bij de klok in de taakbalk). Kies Systeemvak in het menu links. Kies bij Fly-outstijl op welke manier submenu’s verschijnen, bijvoorbeeld op de manier van Windows 7 of Windows 10.
Startmenu Windows 11
Ingebouwde opties
Eerlijk is eerlijk: het standaardstartmenu van Windows 11 biedt ook de nodige aanpassingsmogelijkheden die het bekijken waard zijn. Zorg dat je de nieuwste versie van Windows 11 gebruikt. Op het moment van schrijven is dit 24H2. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Persoonlijke instellingen, startmenu. Standaard reserveert het startmenu even veel ruimte voor vastgemaakte programma’s als voor recent gebruikte bestanden en programma’s (door Windows zelf ‘aanbevelingen’ genoemd). Je kunt deze verhouding zelf aanpassen via de opties bovenin: kies Meer vastgemaakte items als je de bovenste helft van het startmenu meer ruimte wilt geven of kies Meer aanbevelingen als je juist de lijst met recent gebruikte items belangrijker vindt.
Je kunt ook het eigen startmenu van Windows 11 aanpassen.
Snelkoppelingen
Naast de aan-uitknop van het startmenu kun je veelgebruikte mappen tonen, zodat je hier snel toegang toe hebt. In het instellingenmenu van het startmenu klik je op Mappen (onder in het venster). Een overzicht van beschikbare mappen verschijnt. Zet de schuif op Aan bij de mappen die je wilt toevoegen, bijvoorbeeld Documenten, Video’s en Persoonlijke map. Helaas kun je geen eigen mappen kiezen. Wil je niet dat Windows ongevraagd onderdelen toevoegt aan het startmenu, dan kun je de opties Recent toegevoegde apps weergeven en Meestgebruikte apps weergeven uitschakelen. Voorkom andere extra items door ook de optie uit te schakelen: Aanbevolen bestanden in Start, recente bestanden in Verkenner en items in jumplists.
Welke onderdelen mogen wel of juist niet verschijnen?
Verbeteringen
Het startmenu van Windows 11 heeft sinds de introductie in oktober 2021 flink wat nieuwe opties gekregen. Het huidige startmenu is dan ook anders dan die eerste editie. Bovendien zijn verderop in 2025 grote veranderingen te verwachten, als we afgaan op de bètaversies van toekomstige Windows 11-versies die nu al in omloop zijn. Zo krijgen apps in het startmenu waarschijnlijk een optie voor categorieweergave, waarmee vergelijkbare apps worden gebundeld. Ook kun je het startmenu tegelijk openen met een apart venster voor je iPhone of Android-toestel, waarmee je informatie als accuniveau en recente berichten ziet.
